توێژینەوەیەک: تەنیا 7% ی دایكان لە دهۆک شیری سرووشتی دەدەنە منداڵەكانیان

ئاڤا نیوز

بە پێی توێژینەوەیەکی نوێ لە دهۆک ڕێژەی پێدانی شیری سرووشتی لە لایەن دایکانەوە بۆ منداڵەکانیان تەنیا 7٪ە، کە ئەمەش مەترسی گەورەی لەسەر ژیانی خەڵکی دهۆک هەیە.

وێنە گەورەکە: توێژینەوەیەک لەلایەن پزیشكێكی کورد ئەنجامدراوە، لەسەر ئەوەی لە سنووری دهۆک دایکان شیری سرووشتی بە منداڵەکانیان نادەن، ئەمەش لە داهاتوودا مەترسی لەسەر مێشکیان هەیە، توێژینەوەکە لە مانگی هەشتی ساڵی 2022 تاکو ساڵی 2023 بەردەوام بووە و ڵێکۆلینەوە لەسەر زیاتر لە 300 دایکی خەڵکی دهۆک کراوە.

لێدوانی فەرمی: دکتۆر خالد حسێن، پسپۆری نەخۆشیەکانی منداڵان کە خاوەنی توێژینەوەکەیە بە عوبەید ڕەشاڤەیی پێشکەشکاری ئاڤا بەهدینانی گوت: "هۆکاری کەمبوونەوەی پێدانی شیری سرووشتی دەگەرێتەوە بۆ نەزانینی دایکان لەوەی کە شیری سرووشتی چەند سوودی هەیە، هەروەها زیادبوونی منداڵ بوون لە ڕێگەی نەشتەرگەری و کەمبوونەوەی لە دایک بوونی سرووشتی، دایکان بۆ ئەوەی بە جوانی بمێننەوە شیری قوتوو دەدەن بە منداڵەکانیان".

درێژەی ڕاپۆرت

دواین ئاماری یونسكۆ چی دەڵێت؟
لە دواین ئامارە جیهانیەکانی ڕێخراوی یونسکۆ، بۆ شەش مانگی سەرەتا لە شیرپێدانی سرووشتی لە لایەن دایکانەوە، جیهان بە شێوەیەکی گشتی بەرەوباشبوون چووە.
-پێش ساڵی 2022 ڕێژەی پێدانی شیری سرووشتی لەلایەن دایکانەوە لە 38٪ بوو
- لە ساڵی 2022 و2023  ڕێژەکەی گەیشتە 48٪.
- بەڵام دهۆک بە پێچەوانەوە لە شەش مانگی سەرەتادا ڕێژەی پێدانی شیری سرووشتی  گەیشتووەتە 7٪ە، ئەمە زەنگێکی مەترسیدارە.

چی دەبێتە هۆی زیادبوونی شیری قوتوو؟
-بێ سنووری لە ڕێکلام کردن بۆ جۆرەکانی شیری قوتو، کە هیچ یاسایەک نییە بۆ سنووردارکردنی ڕێکلام کردنی ئەم جۆرە شیرانە کە دەبێتە هۆی ئەوەی خەڵکی زیاتر ڕوو لە بەکارهێنانی بکەن، کەمتر شیری سرووشتی بدەن بە منداڵەکانیان.
- بە تەنیا لە عێراق نزیکەی 60 کۆمپانیای شیری قوتوو هەیە کە ئەمەش وادەکات کە جۆری و بەکارهێنانی زۆرتری شیری قوتوو بێتە ناو کۆمەڵگەوە، هەروەها ئەو کەسانەی کە باری داراییان باشترە زیاتر شیری قوتوو بەکاردەهێنن بۆ منداڵەکانیان. 

شیردانی سرووشتی و پەیوەندی بە شێرپەنجەی سنگەوە
ساڵانە بە هۆی شێرپەنجەی سنگ 800 هەزار ژن گیان لە دەستدەدەن، ئافرەتان دەتوانن مەترسییەکانی تووشبوون بە شێرپەنجەی مەمک کەم بکەنەوە، بە بەردەوام بوون لە ڕاھێنانی وەرزشی و کێشی تەندروست و شیردان.