ئاڤا دیجیتاڵ
نزیكەی سێ مانگە كەشتییە ئابووری و سەربازییەكانی ئەمریكا و بەریتانیا لە دەریای سوور لەلایەن حووسییەكانەوە دەكرێنە ئامانج، بەڵام هیچ كەشتیەكی ڕووسیا نەكراوەتە ئامانج و ئابووری ڕووسیا لەو ڕێڕەوە زیادیكردووە.
وێنەگەورەكە: بەهۆی ئاڵۆزی و پێكدادانی نێوان گرووپە چەكدارەكان و سوپای ئیسرائیل لە كەرتی غەزە حووسیەكان دەستیان بە هێرشی مووشەكی و درۆنی بۆ سەر كەشتییەكان لە دەریای سوور كرد، بەهۆیەوە ئابووری جیهان 30% زیانی بەركەوت، بەڵام ڕووسیا لەدوای هێرشییەكانەوە لەو ڕێڕەوە ئاوییە 5% ئابوورییەکان بەهێزتر بوو، لەبەرئەوەی حووسیەكان هیچ هێرشێكی مووشەكییان نەكردە سەر كەشتییەكانی ئەو وڵاتە، کارگێڕانی کەشتیوانی و داتاکانی ڕۆیشتنی کەشتییەكان لە دەریای سوور كە وەک ئاژانسێكی جیهانی كاردەكات دەڵێت، تانکەرەکانی هەڵگری نەوتی ڕووسیا، تاڕادەیەکی زۆر بەبێ پچڕان بەردەوامن لە گواستنەوە، هەروەها كەشتییەكانی كەمتری تووشی مەترسی دەبنەوە.
ئەوەی پێویستە بیزانیت: ڕووسیا لەوەتەی هێرشی کردووەتە سەر ئۆکرانیا، زیاتر پشتی بە بازرگانی لە ڕێگەی کەناڵی سوێس و دەریای سوورەوە بەستووە، ئەمەش بووە هۆی ئەوەی ئەوروپا سزا بەسەر هاوردەکردنی ڕووسیادا بسەپێنێت و مۆسکۆی ناچار کرد نەوتی خاوی خۆی هەناردەی چین و هیندستان بکات، بەڵام پێش جەنگ، ڕووسیا زیاتر نەوتی هەناردەی ئەوروپا دەکرد.
ژمارەكان وادەڵێن: بەپێی ئامارەکانی کۆمپانیای ڤۆرتێکسای بۆ شیکاری نەوت، ژمارەی ئەو کەشتییە ڕووسیانەی کە بە دەریای سووردا تێدەپەڕن، لە مانگی کانوونی دووەمەوە کەمێک دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە، بەڵام هاتووچۆی هەفتەی ڕابردوو هێشتا نزیکەی 20% زیاتر بووە لە تێکڕای ساڵی 2023دا.
کاریگەری و لێکەوتەکان: ڕووسیا پەیوەندییەکی نزیکی لەگەڵ ئێران هەیە، كە پاڵپشتی حووسییەکان دەکات و ڕەنگە ئەوەش یارمەتیدەر بووبێت بۆ ڕێگریکردن لە هێرشەکان.
پێدراوە ڕاستییەكان: ئەو کەشتیی نەوتانەی ڕووسیا كە لە دەریای سوورەوە دەڕۆن، هیچ پەیوەندییەکیان بە ئیسرائیل و ئەمریکا و بەریتانیاوە نییە، حووسییەکان ڕایانگەیاندووە کە لە هێرشەکاندا کەشتییەکانی پەیوەست بەو وڵاتانە دەکەنە ئامانج كە پشتیوانی ئیسرائیلن بۆ نیشاندانی هاودەنگی لەگەڵ فەلەستینییەکان لە غەزە.
لێدوانە فەرمییەكان:
- ئادی ئیمسیرۆڤیچ، بازرگانی دێرین و بازرگانی نەوتی ڕووسیا دەڵێت: "زۆربەی نەوتی خاو و سووتەمەنی ڕووسیا لەلایەن کەشتی سێبەرەوە دەگوازرێتەوە، مەبەست لێی "کەشتی وڵاتانی دیكەیە" بۆیە بەدووری دەزانێت، لە هێرشەکانی حووسییەکاندا تێوەبگلێن، حووسییەکان ئەو کەشتیانە دەکەنە ئامانج کە پەیوەندییان بە هەندێک وڵاتەوە هەیە".
- ماری مێڵتۆن، شرۆڤەکاری کۆمپانیای ڤۆرتێکسە گوتی زۆرێک لە کەشتییەکانی هەڵگری باری ڕووسیا ئاماژە بەوە دەکەن کە لە ڕێگەی سیگناڵەکانی سیستەمی ناسینەوەی ئۆتۆماتیکیەوە (AIS) بە ئیسرائیلەوە نەبەستراونەوە - کە بە ئاشکرا زانیاری پەخش دەکەن لەنێویاندا كە شوێنی كەشتییەكان ئاشكرا دەكەن وكەسیش دەستیان بۆ نابات.
زانیاریی زیاتر: ڕووسیا کە هاوبەشی زلهێزە سەرەکییەکانی عەرەبی وەک سعوودیە و ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبییە جگە لە پەیوەندییەکانی لەگەڵ ئێران، ئیدانەی ئەو لێدانەی کرد كە ئەمریكا و بەریتانیا کردیانە سەر حووسییەكان لە دەریای سوور و یەمەن، ئەمەش بووە هۆی ئەوەی حووسییەكان هێرش نەكەنە سەر كەشتییە ڕووسیەكان. هەروەها دیپلۆماتکارێکی ئێرانی هەفتەی ڕابردوو بە ئاژانسی ڕۆیتەرزیان ڕاگەیاندووە، بەرپرسانی چین گوشاریان خستۆتە سەر ئێران بۆ ئەوەی کۆنترۆڵی هێرشەکانی سەر کەشتییەکانی دەریای سوور بکات و دڵنیایان دەوێت لەوەی ئەو هێرشانە زیان بە بەرژەوەندییەکانی چین ناگەیەنن.
مەترسییە پێشبینیی كراوەكان: لە هەر كاتێكدابێت، پێدەچێت ئەمریكا هێرش بكاتە سەر گرووپە میلیشیا عێراقییەكان و شیعەكان و ئەوانی دیكە لە ناوچەكە، ئەوەش ئەگەری شەڕ و ململانێی نێوان ئەمریكا و ئێران و گرووپە چەكدارەكان زیاتر دەكات.
زیاتر لەسەر ئەم بابەتانە بکۆڵەرەوە
ئاڤا دیجیتاڵ
Editor
دوایین هەواڵەکان
- کوردستان
- 8 خولەک لەمەوپێش
شوێن و نرخی ئەو زەوییانەی لە کۆمەڵێک قەزا دابەش دەکرێن
- تەندروستی
- 19 خولەک لەمەوپێش
چی لەبارەی سووڕی مانگانەی پیاوان دەزانیت
- عێراق
- 46 خولەک لەمەوپێش
سوودانی داوای پڕچەککردنی هێزەکانی سنوور دەکات
- کوردستان
- 1 کاتژمێر لەمەوپێش
شاندێكی باڵای عێراق گەیشتە هەولێر
- کوردستان
- 1 کاتژمێر لەمەوپێش
قەدەغەی هاتوچۆ لەنێوان پارێزگاکان درێژکرایەوە
هەڵبژاردەکان بۆ تۆ
بەوێنە؛ مەزارگەی شێخ عەبدولقادری گەیلانی لە بەغدا
8 کاتژمێر لەمەوپێش
ڕەوا جەمال کۆنسێرتێک ساز دەکات
9 کاتژمێر لەمەوپێش
بەتەمەنترین هاووڵاتی لە کوردستان و عێراق لە سەرژمێری تۆمار کرا
20 تشرینی دووەم
شەوی ڕابردوو 27 منداڵ لەدایکبوون و لە سەرژمێری تۆمار ناکرێن
20 تشرینی دووەم
گرانترین خواردن لە جیهاندا لە هەولێر دروست دەکرێت
18 تشرینی دووەم
- هەواڵ
- 20 تشرینی دووەم
دیمەنی چۆڵبوونی شەقامەکانی شاری هەولێر
- هەواڵ
- 20 تشرینی دووەم
سەرژمێری له گەڕەکی تەیراوەی شاری هەولێر