نرخی زێڕ بەردەوام دەبێت لە بەرزبوونەوە؟

ئاڤا نیوز

 

نرخی زێڕ بەردەوام هەنگاو دەنێت بەرەو بەرزبوونەوەی زیاتر، هۆکاری سەرەکی ئەم بەرزبوونەوەیەش زیادبوونی نا دڵنیاییە لە بازاڕە جیهانییەکان.

 

وێنە گەورەکە: گەڕانەوەی دۆناڵد ترەمپ بۆ کۆشكی سپی، بازاڕە داراییەکانی رووبەرووی نادڵنیاییەکی زۆر کردەووتەوە. بەتایبەت نرخی زێر  کە هەر لە رۆژی یەکەمی دەست بەکاربوونەوەی ترەمپ تاوەکو ئێستا 536$ لە هەر ئۆنسەیەکدا بەرزبووەتەوە. بەشێک لە دامەزراوە داراییە نێودەوڵەتییەکان ئاماژە بەوە دەکەن تاوەکو ساڵی 2028 نرخی ئۆنسەیەک زێر دەگاتە 8000$ دۆلاری ئەمریکی.

ژمارەکان وادەڵێن: تەنها لە ساڵی 2025 هەر ئۆنسەیەک زێڕ 614$ بەرزبووەتەوە. لەکاتێکدا ئێستا لە 13 یەمین هەفتەی دەستبەکاربوونی دۆناڵد ترەمپ داین. بەشێوەی تێکڕا لەگەڵ هاتنەوەی ترەمپ لەسەر ئاستی هەفتانە هەر ئۆنسەیەکی زێر بڕی 42$ دۆلاری ئەمریکی بەرزبووەتەوە و ئێستا لە ئاستەکانی 3236$ لەنگەری گرتووە. 

هۆکارە زانراوەکان: بەگشتی ئەو هۆکارانەی وادەکەن نرخی زێر لە ساڵی 2025 بەردەوام بێت لە بەرزبوونەوە بریتین لە:

1.    کڕینی زێر لەلایەن بانکە ناوەندییەکان: بانکە ناوەندییەکان بەردەوامن لە کڕێنی زێر بەتایبەت لە سێ ساڵی رابردوو بۆ هەر ساڵێک 1000 تۆن زێڕیان کڕیوە. بەتایبەت بانکی ناوەندی چین.

2.    شەڕی پێناسی گومرگی: ململانێی ئەمریکا و وڵاتانی ڕکابەر لەسەر زیادکردنی پێناسی گومرگی نادڵنیایی زۆری لەسەر بازاڕەکان دروستکردووە. بەتایبەت ئەگەری بەردەوامی ئەم ململانێیە لە 90 رۆژی داهاتوو بازاڕەکان دەخاتە ژێر فشاری زۆر و ئەگەری بەرزبوونەوەی زێر زیاتر دەکات.

3.    ترس لە پاشەکشەی ئابووری ئەمریکا: ئەگەری پاشەکشەی گەشەی ئابووری ئەمریکا و بەردەوامی بەرزبوونەوەی هەڵاوسان لەو وڵاتە دەرفەتی باش بۆ کڕیارانی زێر دەرەخسێنێت.

4.    ئەگەری دابەزاندنی رێژەی سوو لە ئەمریکا: پێشبینی دەکرێت گەنجینەی فیدڕاڵی ئەمریکا تاوەکو کۆتایی ئەمساڵ دوو جاری دیکە رێژەی سوو دابەزێنێت، ئەمەش پاڵپشتی بەرزبوونەوەی نرخی زێر دەکات.

5.    ململانێ جیۆسیاسیەکان: کڕیارانی زێڕ جگە لە دوو ساڵ، لە ساڵی 2000 تاوەکو 2025 بەردەوام لەسەر ئاستی ساڵانە قازانجیان کردووە و ئەمەش دەرخەری ئەوەیە لەسەر ئاستی درێژخایەن مامەڵەکارانی زێڕ دەرفەتی قازانجیان زیاترە وەک لە زەرەر.

6.    بەرزبوونەوەی بەردەوامی قەرزەکان: قەرزی نەتەوەیی ئەمریکا لە ساڵی 2025 گەیشتە سەرووی 36$ ترلیۆن دۆلار، ئەمە هۆکارە بۆ بەرزبوونەوەی خواست لەسەر زێر.

7.    هەڵبەز و دابەزی بەهای دراوەکان: دابەزینی بەهای دۆلار بەرامبەر دراوە سەرەکیەکانی وەک یۆرۆ و یەن و فرانکی سویسڕی لە سێ ساڵی رابردوو وادەکات نرخی زێڕ لەو وڵاتانە هەرزانتربێت و خواستیش لەسەر کڕینی زێر بەرزبێتەوە.

ئەوەی پێشبینی دەکرێت: بانک و دامەزراوە داراییە نێودەوڵەتییەکان بەردەوامن لە بەرزکردنەوەی پێشبینییەکانیان بۆ نرخی زێڕ لە ساڵی 2025 و دیارترین پێشبینییەکان بریتین لە:

-    دۆچە بانک: 3139$ بۆ 3700$ بۆ هەر ئۆنسەیەک.
-    بانکی HSBC: 3015$ دۆلار.
-    بانکی ANZ: $3200 دۆلار.
-    گۆڵدمان ساکس: 3300$ دۆلار.
-    بانکی UBS: $3200 دۆلار.
-    بانکی ئەمریکا: 3350$ دۆلار.
-    جەی پی مۆرگان: 3000$ دۆلار.
-    سیتی بانک: 3500$ دۆلار.
-    Swiss Asia Capital: تاوەکو ساڵی 2028 بەرزدەبێتەوە بۆ 8000$ دۆلار.