گفتوگۆی سەرۆکوەزیران مەسرور بارزانی لەگەڵ چین و توێژە جیاجیاکانی پارێزگای دهۆک

ئاڤا نیوز

 

سەرۆکوەزیران مەسرور بارزانی لەگەڵ نوێنەرانی چین و توێژە جیاجیاکانی پارێزگای دهۆک کۆبووەوە و گفتوگۆیان لەبارەی چەند پرسێکی تایبەت بە ناوخۆی هەرێمی کوردستان و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و چەند پرسێکی دیکە کرد.

 

وێنە گەورەکە: ئەمڕۆ هەینی سەرۆکوەزیران مەسرور بارزانی لەگەڵ چین و توێژە جیاجیاکانی دهۆک کۆبووەوە و گفتوگۆی لەسەر چەند پرسێک لەگەڵ ئامادەبووان کرد، هاوکات تیشکی خستەسەر تواناکانی گەنجان و  ئەو کێشە و گرفتانەی کە تایبەتن بە هاووڵاتیان.

 

دوای بەخێرهاتنی چین و توێژە جیاجیاکانی دهۆک، سەرۆکوەزیران مەسرور بارزانی بەم شێوەیەی خوارەوە دەستی بە گفتوگۆکانی لەگەڵ هاوڵاتییانی دهۆک کرد:

 

بەناوی خوای گەورە و میهرەبان، من زۆر خۆشحاڵم ئەمڕۆ لەگەڵ ئێوەم، ئەمە یەکێکە لەو دانیشتنانەی ئێمە هەمانە لەگەڵ خەڵکی هەموو پارێزگا و ناوچەکانی کوردستان، ئێمە ڕاستەوخۆ لەگەڵ یەک قسە و شرۆڤەی بابەتی گرنگ دەکەین کە هەم بۆ کوردستان و هەم کاریگەری لەسەر ژیانی هاووڵاتیانی کوردستان هەیە. 

بۆیە من زۆر ناچمە ناو قسەکانەوە و زیاتر گوێ لە ئێوە و پرسیارەکانتان دەگرم و هەر پرسیارێکتان هەبێت من ئامادەم وەڵامتان بدەمەوە، ڕەنگە تێبینی هەبن و دواتر لە چوارچێوەی پرسیارەکان ئەو تێبینیانە باس دەکەین، بۆیە من پێمخۆشە دەستپێبکەین و یەکەم پرسیاری ئێوە کێ ئامادەیە با بفەرمووێت.

 

"ئێمە هەوڵی جددیماندا بۆ ئەوەی بزانین کەموکوڕییەکانی ئێمە و خەڵک لەکوێن"

هاووڵاتییەک: خۆشحاڵین ئەمڕۆ بە شانازییەوە تۆمان بینینی، من پرسیارێکم هەبوو کە دەتوانم بڵێم گللەیشە، من بە گشتیی قسە دەکەم، بەڵام خۆم وەک نموونە دێنمەوە، من وەک هەنگەوان و ئەندازیاری کشتوکاڵ و خوشکی شەهید کە ماوەی چەندین ساڵە کاری هەنگەوانی دەکەم، لەگەڵ ئەوەشدا من زۆر بەدواداچوونم کردووە و سەردانی شوێنی کاریشم کردووە، بەڵام پاڵپشتی بۆ پڕۆژەی بچووکی کشتوکاڵی نییە، بەتایبەت بۆ ئەندازیاری کشتوکاڵ کە ئەمە بەشێکی گرنگە لە هەر وڵاتێک.

جا من نازانم لە کابینەی نوێ و پلانەکانی ئێوە تا چەند پاڵپشتی دەبێت بۆ پڕۆژەی بچووکی کشتوکاڵی، بە تایبەت ئەندازیاری کشتوکاڵی کە بتوانم بە شێوەیەکی ئەکادیمی و باشتر کار بکەن.

مەسرور بارزانی: زۆر سوپاس بۆ پرسیارەکەت، بێگومان ئێمە بەرنامەمان هەیە و لەم کابینەیەدا لە چەند ساڵی یەکەم ڕەنگە زۆر شت بۆ ئێمە ڕوون نەبووبێت، ئێمە هەوڵی جددیماندا بۆ ئەوەی بزانین کەموکوڕییەکانی ئێمە و خەڵک لەکوێن، ئەو بەرنامە و پرۆگرامانەی دەکەونە خزمەتی خەڵکەوە چۆن ڕێکیان بخەین، بەڵام دوای ئەوە ئێمە پڕۆژەیەکی دیکەمان ڕاگەیاند، ئەویش پڕۆژەی گەشانەوەیە.

پڕۆژەی گەشانەوە بۆ ئەم جۆرە داواکارییانەیە کە تۆ باست کرد بۆ کشتوکاڵ یاخود بۆ هەر کارێکی دیکە بێت کە گەنجێک یاخود کەسێک بیەوێت بۆ خۆی کار و کەسابەتێک بکات، پێویستی بە پاڵپشتی حکومەت بێت بۆ ئەوەی بکەوێتە سەرپێی خۆی و دەستپێبکات، ئەگەر ئێوە لەم ڕۆژانەدا بەدواداچوونتان کردبێتن، ئێمە دیدارێکمان هەبوو لەگەڵ کۆمەڵێک لەو گەنجانەی کە بزنسی خۆیان هەیە و دەیانویست فراوانی بکەن، هەندێکیشیان ویستیان دەست بە بزنس بکەن، پرۆژەی گەشانەوە زۆر هاوکار دەبێت و هاوکار بووە بۆ ئەوانە، بەڵام هەر کەسێک پرۆژەی هەبێت کاتێک پێشکەش بە حکومەت دەکات، پێداچوونەوە بەو پێشنیازانە دەکرێت کە بۆ ئەو پڕۆژانە کراون، ئەگەر پێشنیازێکی باشبوو دەستبەجێ هاوکارییان دەکرێت، ئەگەر بشزانن کەموکوڕی هەیە، هاوکارییان دەکەن بۆ ئەوەی پێشنیازەکەیان بخرێتە چوارچێوەیەک کە سوودی هەبێت.

تاوەکو ئێستا 25 کۆمپانیا لە پرۆژی گەشانەوە سوودمەندبوونە و ئێستا 100 کۆمپانیای دیکە داواکارییان پێشکەش کردووە و ئەوانیش لێی سوودمەند دەبن، بێگومان تاوەکو ئێمە ببینین گەنج ئامادەیە کار بکات و بیرۆکەی باشی هەبێت کە خۆی ببێتە خاوەن کار و خەڵکی دیکەش پێوەی پەیوەست بێت حکومەت هاوکارییان دەکات.
ئەگەر خوا پشتیوان بێت و ئێمە بەردەوام بین، ئەم پرۆژانە بەردەوام دەبن و فراوانتریش دەبن، هاوکاری هەر گەنج و هاووڵاتییێک دەکەین کە بیەوێت ببێتە خاوەن کەسابەتی خۆی.

 

"تاوەکو ئێستا 25 کۆمپانیا لە پرۆژی گەشانەوە سوودمەندبوونە و ئێستا 100 کۆمپانیای دیکە داواکارییان پێشکەش کردووە"

هاووڵاتی: سوپاس بۆ ئەم دەرفەتە کە بتوانین لە نزیکەوە یەک ببینین، پرسیارەکەم گشتییە، من خەڵکی شێلادزێم، پرسیاری من ئەوەیە گەنجی ئێمە زۆر مەغدوورن لە دەڤەرەکە کە هەموویان دەرچوون و دانەمەزراون، ئێمە لە دامەزراندن دەپرسین بە تایبەت ئەوانەی لەنێوان ساڵی 1985 تاوەکو 1993لە دایکبوونە، داواکاریمان ئەوەیە چارەسەرێکیان بۆ بدۆزرێتەوە، ڕوو لە هەر شوێنێک بکەین بۆ دامەزراندن بە ئێمە دەڵێن لەدایکبوونتان گەورەیە، جگە لەمەش هەلی کار لە ناوچەی ئێمە زیاد بکرێن بۆ ئەوەی گەنجی ئێمە نەچێتە دەرەوەی وڵات و ناوچەکەی ئێمە ناوچەیەکی مەغدوورە، گەنجی ئێمە دەیانەوێت بتوانن بۆ خۆیان کار بکەن و ڕوو لە دەرەوە نەکەن، من یەکێکم لەو گەنجانەی کە 13 ساڵە زانکۆم تەواو کردووە، بەڵام تاوەکو ئێستا دانەمەزراوم و کە دەشپرسم پێم دەڵێن تا ئێستا تۆ لەکوێ بوویت؟، بۆیە داوا لە جەنابت دەکەم چارەسەرێک بۆ ئێمە هەبێت بۆ ئەوەی گەنجی ئێمە مەغدوور نەبێت، سوپاس بۆ ئەم دەرفەتە کە لە نزیکەوە تۆمان بینی.

مەسرور بارزانی: سوپاس بۆ پرسیارەکە و پرسیارەکەت لە جێی خۆیەتی و مافی ئێوەیە، من دەزانم ناوچەی شێلادزێ ڕاستە مەغدوورە، بەڵام هۆکاریش هەبووە، یەکێک لە هۆکارەکانیش ئەم شەڕ و پێکدادانەیە کە لە ناوچەکە هەن، بەداخەوە بۆتە ڕێگر لە هاتنە پێشەوەی زۆر هەل بۆ خەڵک یاخود حکومەت کە بتوانێت دەستی خزمەتگوزاری وەک پێویست بگەیێنێتە ئەو شوێنانە کە ناوچەیەکی زۆر جوانە و دەکرێت زۆر پرۆژەی گەشتیاری لەوێ دروست بکرێن، بەڵام بەداخەوە بەهۆی بوونی هەندێک دەسەڵاتی نایاسایی و هێزی نایاسایی کە خۆیان لەوێ سەپاندووە و بوونەتە هۆکاری ناسەقامگیری و شەڕ و پێکدادان، زۆر کێشە و گرفتی بۆ خەڵکی ناوچەکە دروستکردووە و هەمیش ڕێگەی لە بەرنامە و پڕۆژەکانی حکومەت گرتووە کە وەک پێویست خزمەتی ئەو ناوچەیە بکات، بەڵام مانای ئەوە نییە کە ئەمە بەردەوام دەبێت و هەوڵی حکومەت بۆ ئەوەن، ئێستا ڕەنگە تۆش بزانیت هەندێک هەنگاو نراوە و شتی باشتریش کراوە.

لەبارەی ئەو کەسانەی کە تاوەکو ئێستا دانەمەزراون، من دەمەوێت بزانن ئێمە پێمانخۆشە هەر کەسێک لەم وڵاتەدا ببێتە خاوەن دەرامەت و داهاتی خۆی، جا چ لە کەرتی گشتیی کار بکات یاخود لە کەرتی تایبەت، بەڵام ئەگەر ئێوە تەخمین بکەن ئەگەر هەر گەنجێکی ئەم وڵاتە هەر دەرچوویێک یان هەر کەسێک بیەوێت لە حکومەت دابمەزرێنرێت، چ حکومەتێک دەتوانێت سەرکەوتوو بێت کە کاری تەنیا دامەزراندن بێت، لە شوێنی ئەمە پێویستە حکومەت هەلی کار دروست بکات بۆ ئەو گەنجانەی دەیانەوێت لە کەرتی تایبەت کار بکەن، نەک تەنیا دامەزراندن بۆ حکومەت.

وێڕای ئەمەش ئێمە لەگەڵ حکومەتی عێراق قسەمان کردووە و لەسەر ئەمە گللەییشمان کردووە، چونکە پێویستە بودجەی هەرێم لەوێ دابینبکرێت، بۆ ئێوە ڕێگەتان نەداوە ڕێژەی دامەزراندن و فەرمانبەرانی حکومەت زیاد بکەین و ئەم گەنجانە وەربگرین، بەڵام ئەوان تاوەکو ئێستا ڕێگەیان نەداوە و لە ساڵی 2013ەوە تاوەکو ئێستا نەیانهێشتووە هیچ ڕێژەیەک لە هەرێمی کوردستان دابمەزرێنرێن.

ئەمەش تاسەر ناڕوات و ئێمە دەمانەوێت بەشێک لەو کەسانەی کە حکومەت پێویستی پێیەتی یان ئەو کەسانەی حەزی زۆریان هەیە و دەتوانن پێکەوە کار بکەن دابمەزرێنرێن، بەڵام هەموو خەڵک هەر دانامەزرێنرێن، ئەی چارەنووسی ئەوانەی دانامەزرێن چی دەبێت؟، باشترین ڕێگە ئەوەیە هەلی کاریان بۆ دروست بکرێ و ئاسانکارییان بۆ بکرێت، من لەو باوەڕەدام گەنجی زۆر بەهێز و بەتوانامان هەیە و دەتوانن لە دەرەوەی کاری فەرمی و کارگێڕی کاری دیکە بکەن.
ئەوەی لەسەر حکومەت پێویستە هاوکارییان بکات، من دەتوانم ئەمە بەتۆ بڵێم کە پێش ئێستاش باسم کرد، بەردەوام دەبین بۆ ئەوەی هاوکاری هەر گەنجێک بکەین و هەلی کاریان بۆ دەستنیشان بکەین، بەتایبەت بۆ ئەو ناوچەیە کە من دەزانم مەغدوورە و ئیشەڵا بەرنەمایەکی تایبەتمان بۆ ئەو ناوچەیە دەبێت.

 

"چ حکومەتێک دەتوانێت سەرکەوتوو بێت کە کاری تەنیا دامەزراندن بێت"

هاووڵاتی: من شینیا خەلیلم، دەرچوووی پەیمانگام و وەک ئافرەتێکی ئێزدی خۆشحاڵبووم بەم دیدارە لەگەڵ جەنابی سەرۆکوەزیران، پرسیارەکەم ئەوەیە ئایا لە حکومەتی داهاتوودا دەتوانن زیاتر گرنگی بە ڕۆڵی ئافرەت بدەن بەتایبەت ژنانی ئێزدی کە ڕۆڵی خۆی ببینێت لە خزمەتکردن و بەرەوپێشبردنی کۆمەڵگادا؟

مەسرور بارزانی: زۆر سوپاس من زۆر خۆشحاڵم کە تۆ لێرەیت، ڕەنگە ئێوەش بزانن حکومەت گرنگییەکی زۆر بە ئافرەتداوە، بەتایبەت خوشکە ئێزدییەکانمان، پێشتریش ئێمە بەرنامەیەکمان هەبوو بۆ هاوکاریکردنی ئەو خوشکە ئێزدییانەمان کە لە دەستی داعش ڕزگارکراون، بۆ ئەوەی هاوکارییان بکرێت و بێمنەت بن لە هەر کەسێک و بگەڕێنەوە ژیانی ئاسایی خۆیان، بەڵام زیاتر لەوە بەرنامەی دیکەشمان هەیە، تەنانەت لە ئاستی زانکۆکانیش بۆ ئەوەی زەمالەی خوێندن بۆ خوشکە ئێزدییەکانمان تەرخان بکرێن، تاوەکو زیاتر بتوانن لە ئاستی زانستیش خۆیان پێبگەیێنن، هاوکات لەناو دامودەزگا و کۆمەڵگە و یەکە کارگێڕییەکانیش کاری زیاتر بکرێت، بۆ ئەوەی ئافرەت بە گشتیی ڕۆڵ و کاریگەری خۆی ببینێت.

من نامەوێت تەنیا بڵێن فڵان کەس ئافرەتە، بۆیە دادەمەزرێت، من لەو باوەڕەدام هێز و توانای ئافرەتی کورد چ ئێزدی بێت یان موسڵمان، یاخود هەر ئافرەتێکی کورد بێت، زۆر لەوە زیاترە کە خەڵک دەیزانێت.

من بەشداربووم لە مەڕاسیمی دەرچوونی خولی 43ـی زانکۆی سەڵاحەددیندا، لەوێ پرسیارم لە سەرۆکی زانکۆ کرد، گوتی ڕێژەی بەشداری ئافرەت ئەوانەی کە لەم گەڕەدا دەرچوون زۆر زیاترە لە ڕێژەی کوڕان، ئەمە جێگەی دڵخۆشییە کە دەیبینم ئافرەتی ئێمە سەردەمانێک دوورەپەرێز بوو و ڕێگەیان نەدەدا بێتە ناو کۆمەڵگە، بەڵام ئێستا زۆر دیارە و ڕۆڵی خۆی دەبینێت لەناو ئیدارە و حکومەت و دامودەزگای فەرمیدا، بێگومان لەمەودواش گرنگی زیاتر بە ئافرەت دەدەین بە تایبەت خوشکە ئێزدییەکانمان کە شەرەفی ئێمە و کەرامەتی میللەتی ئێمەن، ئەوەی پێمان دەکرێت ئیشەڵا بۆ ئەوان درێغی ناکەین.

 

"لە ئاستی زانکۆکان هەوڵ دەدەین زەمالەی خوێندن بۆ خوشکە ئێزدییەکانمان تەرخان بکرێ"

هاووڵاتی: بەخێرهاتنی جەنابت دەکەین، ئەمە یەکەم دیدارە لە نزیکەوە بتبینم و زۆر خۆشحاڵم، من وەک مامۆستایەکی پەروەردە دەستخۆشیت لێدەکەم کە پێش دوو ڕۆژ بڕیارێکتدا و دڵخۆشیت خستە نێو مامۆستایانی وانەبێژ و قوتابیانیش، پرسیارەکەم بۆ جەنابت ئەوەیە ئایا لە ژیانی تایبەتی خۆتدا کارێکت کردووە و دواتر لێی پەشیمان بووبیت لەو کارە؟

مەسرور بارزانی: نا، نەوڵا من پەشیمان نیم لە هەر کارێکی خۆم کردبێتم، مرۆڤ ناتوانێت بڕیار لەسەر مێژوو بدات، دیارە هەر شتێکم کردبێت لەوکاتەدا من پێموابووە کارێکی دروستە، بۆیە کردوومە ئەگەر نا نەم دەکرد، من پەشیمان نیم و شانازی دەکەم، چونکە ژیانی خۆم ئەوەندەی بیرم بێت تەرخانم کردووە بۆ خزمەتکردنی بیروباوەڕەکانم.

 

"هەر کارێکم کردبێت لێی پەشێمان نیم، چونک ژیانی خۆم تەرخان کردووە بۆ خزمەتکردنی بیروباوەڕەکانم"

هاووڵاتی: من مهاجر سەعید و دانیشتووی دهۆکم و لە یەکەیەکی نیشتەجێبووندا دەژیم، لە پڕۆژەکەدا زۆر کەموکوڕی هەن و ئێمە گلەیی خۆمان گەیاندووەتە هەموو شوێنێک، ئایا بۆچی کاتێک بەڵێندەری ئێمە پڕۆژەیەک وەردەگرن لە ماستەرپلاندا شتێکی زۆر جوان و نموونە نیشاندەدەن، بەپێچەوانەوە کاتێک خەڵک دەچێت وەردەگرێت زۆر کەموکوڕی هەن، لە لایەنی پەیوەندیدار و لە دادگە سکاڵامان تۆمارکرد، بەڵام وەبەرهێنان گوتیان نەخێر 100 لە 100 ئەم پڕۆژەیە وەرگیراوە، جا ئێمە داوا لە جەنابت دەکەین چارەسەرێک بدۆزیتەوە و ئێمە لە کێشەی ئەم بەڵێندەرانە ڕزگار بکەیت.

مەسرور بارزانی: سوپاس بۆ پرسیارەکەت، ئەگەر ناتەوێت بڵێیت ئەم یەکەی نیشتەجێبوونە لەکوێیە کێشە نییە، بەڵام من پرسیارێکم هەیە کەی ئەم پڕۆژەیە دروستکراوە و ئێوە تێیدان و پێش چەند ساڵ بووە؟

هاووڵاتی: ساڵی 2014 بوو.

مەسرور بارزانی: ساڵی 2014، ئەمە پێشتربوو، پێشتر زۆر شت کراوە بەداخەوە ڕەنگە گلەیی هەبێت و ئێمە هەوڵمانداوە چارەسەری بکەین، ئێستا ئێمە کردوومانەتە مەرج هەر بەڵێندەرەک یان هەر پرۆژەیەکی وەبەرهێنان بێت، پێویستە ئەو کواڵێتییە بۆی دابنرێت لەسەر ئەو بنەمایە دروست بکرێت، ئەوانەی پێشتر دروستکرابن، ئەگەر دەرفەتی چاککردنەوەی تێدا ماوە ڕەنگە، بەڵام ئەگەر وەرگیرابێت جیاوازە لەگەڵ پڕۆژەی نوێ.
پڕۆژەی نوێ پێویستە هەموویان لەسەر ستانداردە دەستنیشانکراوەکان دروست بکرێن، ئەوانەی کۆن ڕەنگە ئەستەمتر بێت ئێستا، چونکە خەڵکی تێدایە و ڕەنگە بەڵێندەر بڵێت بۆچی کاتی خۆی ڕادەستکراوە و با نەکرابا، گرنگ مرۆڤ لە هەڵەکانی فێربێت باشە خراپ نییە.

من نازانم ئەم بابەتەی جەنابت چۆن چارەسەر بکرێت، دەکرێت ئێوە گلەییەکەتان بگەینن بە شارەوانی و ئێمەش پێیان دەڵێین، با هاوکاربن بۆ ئەوەی بەشکم چارەسەرێکی باش بۆ ئێوە بدۆزرێتەوە، بەڵام لەو باوەڕەدابە لەمەودوا ئەمەمان کردووەتە مەرج و هەر پۆژەیەک بکرێت، دەبێت لەسەر ئەو ستانداردانە بکرێت و ئەو بەڵێنانەی بە هاووڵاتییان دەدەن وەک ئەوان بێت، ئەگەر نا حکومەت لێیان قبووڵ ناکات و لێشیان وەرناگرێت.

 

"هەر پرۆژەیەکی وەبەرهێنان پێویستە لەسەر ستانداردە دەستنیشانکراوەکان دروست بکرێن"

 

هاوڵاتی: جەنابی سەرۆکوەزیران بۆ ئێمە جێی شانازییە ئەمڕۆ بەم شێوەیە تۆ ببینین لەدوای هاوارمان بێی، من وەک کاسبکارێکی دهۆک لە پێش هەموو کاسبکارانی دیکەوە ئەو شتە دەڵێم "کاسبکار هاوکارییە بۆ حکومەت"، کاسبکار بەتەمای مووچە نییە، کاسبکار هیچ شوێنێکی نییە بۆ ژیان، تەنیا ئەو شوێنەی هەیە کە ئیشی تێدا دەکات، بۆیە زۆر جار تۆش ئەوەت گووتوە کە نابێت بە هیچ شێوەیەک توندوتیژی بەرامبەر بە کاسبکاران بکرێت، یاخود شوێنەکەی هەڵبگیرێت تا ئەو کاتەی شوێنێکی باشتری بۆ دابین دەکرێت. ئێمە کۆمەڵێکین کە ناوچەیەکی پیشەسازیمان هەیە لە دهۆک، تا ئێستا کێشەی ئێمە هەڵواسراوە و چارەسەر نەکراوە، ئەگەر بەدواداچوونێکمان بۆ بکەیت ئێمە سوپاسگوزار دەبین.

 

مەسرور بارزانی: زۆر سوپاس، ئەگەر تۆ داوایەکت هەیە دواتر پێمان بدە بۆ ئەوەی بەدواداچوونی بۆ بکەین بۆ ئەوەی بزانین چی بکەین، چونکە ئێوە هیچ گومانێکتان نەبێ کە ئێمە هیچ کات حەز ناکەین یەک هاوڵاتی ئەم وڵاتە جا چ کاسبکار بێت، یان فەرمانبەر یاخود هەر کەسێکی تر بێ، نامانەوێت زەرەرمەند بێت هەر بڕیارێک کە حکومەت وەربگرێت، بۆئەوەیە کە زیاتر خزمەتی ئێوەی پێبکرێت، ئەگەر جێگەیەک گونجاو نییە بۆ ئەوەی کەسابەتی تێدا بکەی، پێویستە جێگەیەکی دیکەی بۆ دەستنیشان بکرێت هەر وەک خۆت باست کرد، ئەمە سیاسەت و بەرنامەی ئێمەیە ئەگەر هەندێک کات بۆشاییەک دروست ببێت تا ئەوەی کارێک لە شوێنێک هەڵدەستێت و جارێکی دیکە شوێنێکی دیکەی بۆ دادەمەزرێت، لەوانەیە پێویستی بە پشوو درێژی ئێوە هەبێت، بەڵام دووبارە پێویستە حکومەت هاوکار بێت، منیش دڵم زۆر پێی خۆش دەبێت ئەگەر بزانم داخوازی تۆ چییە بۆ ئەوەی بەزووترین کات بەدواداچوونی بۆ بکەین ئینشائەڵڵا .. زۆر سوپاس.

 

"ئێمە هیچ کات حەز ناکەین یەک هاوڵاتی ئەم وڵاتە جا چ کاسبکار  یان فەرمانبەر یاخود هەر کەسێکی تر بێ، زەرەرمەند بێت"

 

هاوڵاتی: من دەمەوێت ئاماژە بە دوو تەوەر بدەم، هەرچەندە لە پێش من ئاماژەیی پێدرا، بەڵام من بە شێوازێکی دیکە پرسیارەکەم دەکەم سەبارەت بە هێرشەکانی تورکیا بۆ سەر خاڵە سنوورییەکانی هەرێم، بەتایبەت لەسەر پارێزگای دهۆک کە هەندێک گوند و دەڤەری پارێزگای دهۆکی داگیرکردووە، کە خەڵکی ئەو ناوچانە شوێنەکانیان جێهێشتووە و ئاوارە بوونە، لە کابینەی نوێی جەنابت ئایا هیچ ڕێکاری یاسایی دەبێت بۆ ڕاگرتنی ئەم هێرشانەی تورکیا؟

خاڵی دووەم کە دەمەوێت ئاماژەی  پێبدەم لەسەر کەرتی پەروەردەیە، پێش ساڵی 2014 فەرمانبەرانی خزمەتگوزاری لەکەرتی پەروەردە تا ئێستا دانەمەزراون، کە کەرتی پەروەردە زۆر پێویستی بەم خزمەتگوزاریانەیە، ئەو فەرمانبەرانەی کە ئێستاش هەن هەموو ئەوانەن کە بەساڵاچوون و توانا و هێزی کارکردنیان نییە بۆ کارکردن لە قوتابخانەکان،  بۆیە داوا دەکەین جەنابت لە کابینەی نوێدا ئەمە چارەسەر بکەیت و کەسانی دیکە دابمەزرێن، هاوکات لە کەرتی پەروەردە قوتابخانەکانی هەرێم هیچ داهاتێکیان نییە هەر وەک خۆت دەزانی، تەنیا داهاتی فرۆشگای قوتابخانە هەیە ئەو داهاتە ڕێژەیەکی کەم بۆ قوتابخانە دەگەڕێتەوە ئەوەی دیکە لەلایەن پەروەردەی گشتیی دەبڕدرێت، بۆیە داوا دەکەین جەنابت لە کابینەی نوێ جەخت لەسەر ئەمە بکەیەوە، کە داهاتێک بۆ قوتابخانەکان دەستنیشان بکرێت وەک نەسرییەی مانگانە یان ساڵانە ئەگەر بکرێت، یاخود ئەو داهاتەی فرۆشگاکان هەمووی بۆ قوتابخانە بگەڕێندرێتەوە بەبێ لێبڕین .. زۆر سوپاس.

 

مەسرور بارزانی: زۆر سوپاس، جارێ دەبێت بزانین کە بەردەوام دەبین یاخود نا.

هاوڵاتی: ئێمە باوەڕیمان پێتە قوربان.

 

مەسرور بارزانی: ئەگەر بەردەوام بین، هیچ گومانێکت نەبێت کە لەگەڵ وەزیری پەروەردە قسە دەکەم بۆ ئەوەی بزانین چۆن بتوانین ئاستی خوێندن و پەروەردە و قوتابخانەکان بەرەو پێشەوە ببەین، زۆر قوتابخانەی نوێ پێویستە دروست بکرێن، هەندێک زۆر کۆنن و پێویستە نۆژەن بکرێنەوە، زۆر شت کراوە ناڵێم هیچ نەکراوە، بەڵام زۆری دیکەمان پێویستە، یاخود مامۆستاکان هەر وەک خۆت باست کرد، بە ساڵاچووبن پێویستە خانەنیشین بکرێن، بەڵام ئەو یاسا خانەنشینەیە کاری لەسەر کراوە، ئیشەڵڵا ئەویش چارەسەر دەکرێت کەخەڵکێکی نوێ دابمەزرێنین. 

لەسەر بابەتی شەڕ ئەگەر ڕاستیت دەوێت ئەمە شەڕی تورکیا و 'پەکەکە'یە، تورکیا شەڕی ئێمە ناکات، بەڵکو شەڕ لەگەڵ 'پەکەکە' دەکات، هەبوونی پەکەکە هۆکاری ئەم شەڕەیە، ئەگەر ئێمە بمانەوێت ئەم شەڕە ڕابگیرێت، مادەم پەکەکە خۆیان بەکورد دادەنێن، پێویستە کۆتایی بەم شەڕە بێنن، ئەو کاتە تورکیا هیچ بەهانەیەکیان نابێت لە ناوچە سنوورییەکان بەردەوامی بە شەڕکردن بدەن، بەڵام مادەم ئەو نە حساب بۆ حکومەت و دەسەڵاتی شەرعیی هەرێمی کوردستان دەکات، نە ڕێگە بە خەڵکەکە دەدات بچێتەوە سەر گوند و زەوییەکانیان، خۆیان کردووە بەحاکم کە سەرانە لە خەڵك وەردەگرن و کێشە بۆ خەڵك دروست دەکەن و گەنجەکانمان دەڕفێنن، کێشەکە تەنیا یەک لا نییە، بەڵکو کێشەکە زۆر لەوە قووڵترە، ئەوەی ئێمە کردوومانە وەک حکومەت، هەوڵمانداوە ئەم شەڕە زیاتر نەبێتە  شەڕی ناوخۆ، ئەگەر بەدەستی ئەوان با ئەو شەڕەیان دەهێنا بۆ دهۆک و زاخۆ و تەواوی شارەکانمان، بەڵام ئێمە نەمانهێشتووە و پێشمەرگه هێڵێکی دروست کردووە کە نەیانهێشتووە زیاتر بەرەوپێشەوە بێن، هەرچەندە ئێستاش سەدان گوندی ئێمە بەهۆی ئەوانەوە بونیاد نەنراوەتەوە، چونکە ئەم شەڕە بەردەوامە، ئەوەی کە ئێمە کردوومانە هەوڵی جدی زۆرمان داوە کە تورک ئەوە لەپێش چاو بگرن، بۆ ئەوەی هاوڵاتی سیڤیل نەکرێنە قوربانی شەڕی نێوانیان، هاوکات ئەوەش لە پێش چاو بگرن کە دەسەڵاتی شەرعی حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕێگە لە دروستبوونی ململانێی نێوان تورک و کورد بگرێت، ئەوان کێشەیان لەگەڵ پەکەکەیە، بەڵام بەداخەوە پەکەکە گوێ لەئێمە ناگرن، ئەگەر نا زۆر جار ئامۆژگاریی  پەکەکەمان کردووە و پێمان  گوتوون ئەم کێشانە لەناو خاک وڵاتی ئێمە ببەنە دەرەوە، خەڵکی ئێمە تاوانیان نییە و دەمانەوێت وڵات و گوندەکانمان ئاوەدان بکەینەوە. ئەوەی لە تواناماندا بێ ڕێگە نادەین ئەم شەڕە بەرفراوان ببێت، ئەگەر پێویستیش بێت، ڕۆڵی خۆمان دەگێڕین بۆ کۆتایی هێنان بەم شەڕە بەشێوەیەکی ئاشتییانە، ئەویش لەڕێگەی گفتۆگۆ و دیالۆگەوە.

 

"پەکەکە هۆکارە کە تا ئێستا نەتوانراوە دەستی ئاوەدانی بۆ سەدان گوند درێژ بکەین"

هاوڵاتی: من نەوزاد محەممەد ساڵح، پرسیارەکەم ئەوەیە بۆچی تا ئێستا ئەوەی پێویستە بۆ دهۆک لەلایەنی گەشتوگوزارییەوە نەکراوە؟

مەسرور بارزانی: چۆن نەکراوە؟

هاوڵاتی: واتا بە نزیکەیی .. زۆر جێگە هەن لەنێو دهۆک، لە کابینەی نوێدا چ پلانێکتان هەیە بۆ ئەو شوێنانە بکرێت؟ زۆر سوپاس.

مەسرور بارزانی: زۆر سوپاس، شت کراوە، بەڵام بڵێ کە پێویستە زیاتر بکرێت، ئەگەرنا زۆر شتکراوە نەک ئەوەیە کە حکومەت هیچی نەکردبێت، حکومەت هاوکاری پێشکەشکردووە، مۆڵەتی داوە لە کەرتی تایبەت وەک ئەوەی چیای زاوە، کە دوو پڕۆژەمان لە ماوەی ڕابردوو لێرە کردەوە، لە هەردوو لای شاری دهۆکەوە دوو پارکی گەورە دروست دەکرێن، ئەم وشکە ئاوەی لێرە دێتە خوارێ دووبارە پرۆژەیەکی گەورە هەیە کە ئەنجام دەدرێت. 

بەرنامەیەکی دیکەمان هەیە کە لە دەوروبەری بەنداوی دهۆک ماستەرپلانێکی بۆ دانراوە. پرۆژەیی گەشتیاری زۆرمان هەبووە، بەڵام ئێمە نەمانتوانیوە زۆر گرنگی بەم شتانە بدەین بەهۆی ئەوەی خەڵک زیاتر داواکاریی تری هەبووە، بە تایبەت داواکاری مووچە و داواکاری چارەسەرکردنی قەیرانەکانی هەبووە لەگەڵ بەغدا، پێش ئێستاش پرسی شەڕی داعش  و زۆر شتی دیکە هەبوون، بۆیە مرۆڤ پێویستە ئەولەویەتەکان دەستنیشان بکات، بۆ نمونە جەخت لەسەر چی بکاتەوە و تا چەند ئارامی و ئاسایش هەبێت، باوەڕ بکەن ئەوەی ئێمە دەمانەوێت بکەین ئەوەیە کە تا بتوانین دۆخێک دروست دەکەین بۆئەوەی سەقامگیری لە وڵات بنیات بنێین بۆ خۆشگوزەرانی خەڵکی کوردستان و دروستکردنی پڕۆژەیی گەشتیاری. هەموو ئەم بەرنامانەمان هەیە، بەڵام چەندێکیشیان کەوتوونەتە بواری جێبەجێکردنەوە، کە ئیشەڵڵا بەرهەمی ئەمانە زوو دەبینن. 

 

"بەرنامە و ماستەرپلانمان بۆ دەوروبەری بەنداوی دهۆک هەیە"

 

هاووڵاتی: ئەمە پرسیاری من بەتەنیا نییە پرسیاری 84 گوندی ناوچەیی بەرواری باڵایە، ئایا کەی تونێلی دەڤەری بەرواری باڵا دەخرێتە بواری جێبەجێکردنەوە؟ چونکە هەر کۆبوونەوەیەک یاخود شوێنێک کە سەردانی بکەین، چوار کەس دانیشتبن و پرسیار و باس و خواسی ئەوە دەکەن کە ئایا کەی ئەم تونێلە تەواو دەبێت، زۆر سوپاس بۆ جەنابت.

مەسرور بارزانی: ئەمە داواکاری جەنابی سەرۆکیشە بۆ زانین هەر تەنیا داواکاری ئێوە نییە، هەموو کات پرسیارم لێدەکات کە ئایا تونێلی مەتین چیلێهات و کەی تەواو دەبێت، سەرەتا ئەو هۆکارانەی کە بوونەتە هۆی دواخستنی ئەم تونێلە، یەکەم توانا مادییەکانی بەردەستی حکومەت زۆر کەمبوون، ئەمە پرۆژەیەکی کەم نییە کە بڵێێ بە تەرخانکردنی بڕە پارەیەکی کەم ئەم پرۆژە گەورەیە تەواو دەبێت، دووەم، هۆکاری هەبوونی ئەو هەموو شەڕ و کێشە و نەبوونی ئەمنیەت لەو ناوچەیە، کە زۆر لەو کۆمپانیانەی کە دێن بۆ جێبەجێکردنی ئەم پرۆژەیە  ترسیان لەوە هەیە کە بێن بۆ ناوچەیەک کە ئەمنیەت و سەقامگیری تێدا نەبێت، ئێستا شوکر بۆخوا دۆخەکە باشترە، بەرنامە هەیە و دیزاین و پلانەکانی تەواوکراوە، ئێمە خستومانە نێو بەرنامە کە ئەو توێنێلە دروست دەکەین، ئەگەر خوا ڕێگە بدات، دیسان دەڵێم ئەگەر خوا فرسەت بدات ئێمە بەردەوام بین  تەواو دەبێت 

"بە شانازییەوە ئێمە پێداگرییمان کرد لەوەی پێکهاتەکان لە پەرلەمانی کوردستان لەسەر بنەمای پێکهاتە بێ نەک ژمارە"

 

هاوڵاتی: ئێمە باوەڕیمان بەخوا و بە ئێوە هەیە کە بەردەوام دەبن  .. زۆر سوپاس

هاوڵاتی: من مارتن بەطروس مەسیحی دهۆکم، جەنابی سەرۆک وەزیران پرسیاری من ئەوەیە ئێمە زۆر بێبەشین لەزۆر شتەوە، وەک مەسیحی لە دهۆک، ئێمە خاوەن بڕوانامەمان هەیە خاوەن توانان، بەڵام ناحەقی بەرامبەر بە ئێمە دەکرێت، 
پرسیار بۆ جەنابت بۆچی کاتێک پۆستێک بۆ مەسیحییەک لە دهۆک هەبێت، لەلایەن خەڵکی دهۆکەوە نابێت بەڵکو لە زۆر لایەنی ترەوە بۆمان دێنن، ئێمە دەمانەوێت کەسێک هەبێت کە خزمەتمان بکات.  پرسیاری دیکەم ئەوەیە ئێوە چ پلانتان هەیە دوای هەڵبژاردن بۆ کریسیتیانەکانی دهۆک. 

مەسرور بارزانی: بۆ ئێمە هیچ جیاوازییە لەنێو هاوڵاتییاندا نییە، چ کریستیان بێت یاخود موسڵمان یان هەرکەسێکی دیکە بێت کە لەم وڵاتەدا بژیت، هەمووان خاوەن مافێکی یەکسانن، بەڵام بەهۆی ئەوەی کە کریستیان وەک نەتەوە یان وەک ئاین یاخود وەک ژمارە لەوانەیە کەمتر بن، ئەو حکومەتەی ئێمەش هەموو کات لەسەر ئەوە وەستاوە کە  زیاتر بێنە پێش چاو و مافێکی زیاتریان بۆ دەستنیشان بکرێن، بۆ نموونە یەکێک لەو شتەی کە ئەنجامدراوە، کۆتایەکیان بۆ دابمەزێت لەسەر ئاستی پەرلەمان، کە 11 کورسییان بۆ تەرخان بکرێت، بەڵام لایەن و حیزبە سیاسیەکانی دیکە لەدژی ئەمە بوون، دووبارە هەر پێداگری ئێمە بوو کە بەشێک لەوانە گەڕێندرانەوە کە زۆر زۆریش گرنگە، ئەم پەرلەمانەی داهاتوو داکۆکی لەسەر ئەوە بکات دیسان ئەم  کۆتایە جارێکی تر بۆ ئەم پێکهاتانە بگەڕێندرێتەوە، بۆ ئەوەی بەشداری ئەوان لەسەر بنەمای ژمارە نەبێت، بەڵکو لەسەر بنەمای پێکهێنانی کۆمەڵگەی کوردستانی بێت کە تاوەکو ئێستا ئێمە شانازی پێوە دەکەین.

لەدامودەزگاکانی خۆجێی دهۆک، من لەو باوەڕەدام  خەڵک دامەزراوە، بەڵام لەوانەیە ئێوە داوای زیاترتان هەبێت. ئێمە ئامادەین لەگەڵ دامودەزگاکان قسە بکەین بۆ ئەوەی بزانین چی بکرێت، بەڵام من دەمەوێت لەوە دڵنیات بکەمەوە بە هیچ جۆرێک جیاوازی لەنێوان هاووڵاتیانی کوردستاندا نییە، چ کریستیان بێت یان ئێزیدی یاخود تورکمان و عەرەب یان کورد بێت، ئەوەی لەکوردستان دەژیت خاوەنی مافێکی یەکسانە. 

 

"هیچ جیاوازییەک لە نێوان شەهیدانی شەڕی داعش و شەهیدانی پێش شەڕی داعشدا نیە"

 

هاوڵاتی: من فەلەک، کچە شەهیدێکی گەنج .. پرسیاری من ئەوەیە چ جیاوازییەک هەیە لە نێوان منداڵە شەهیدەکانی شەڕی داعش و منداڵە شەهیدەکانی پێش شەڕی داعش، بۆ نموونە باوکی من شەهیدی ساڵی 1998ـی شەڕی پەکەکەیە، چونکە تەمەنی نەگەیشتبووە 23 ساڵ تاوەکو ئێستا وەک بیانوو هیچی بۆ ناکرێت و نووسراوی بۆ دەکەین پێمان دەڵێن تەمەنی کەمە، من پێموایە شەهیدبوون هیچ پلەیەکی ناوێت و ئەگەر شەهید بوو تەواو.

 

مەسرور بارزانی: داواکاری چییە؟

 

هاووڵاتی: داواکاری ئەوەیە بۆچی هیچی بۆ ناکرێت و مووچەیان کەمە بۆ لە هیچ شتێکدا بەشدار نابن، ئایا جیاوازی منداڵی شەهیدی شەڕی داعش و منداڵی پێش شەڕی داعش چییە؟

 

مەسرور بارزانی: باشە زۆر سوپاس، وەک خۆت گوتت، شەهید گەورەترین پلە و پایەیە و هەر کەسێک پێی بگات و پۆست بۆ شەهید دەستنیشان ناکرێت، چونکە شەهید بەرزترین پلەی هەیە، شەهید و خانەوادەی شەهیدان حەقیان بەسەر هەموومانەوە هەیە بێ موجاملە و قسە، ناڵێم شت نەکراوە، بەڵام ڕەنگە لە ئاستی پێویست نەبێت، ڕەنگە مووچەی هەبێت بەڵام وەک ئێوە دەتانەوێت نەبێت، بەڵام شت هەیە و کراوە.

جیاوازی نێوان شەهیدی شەڕی داعش و شەهیدانی پێشوو نییە، بەڵام بارودۆخی شەڕ تێیدا ڕوویداوە و جیاوازبوو، شەهیدانی شەڕی داعش منداڵیان زۆر بچووک بوون یانی هیچ داهاتێکیان نەبوو و دۆخیان زۆر خراپبوو، زۆر خێزانی شەهیدان تەمەنیا زۆر کەم بوو، گرنگییان پێدرا، ڕاستە پلەی شەهید وەکو یەکە، بەڵام ئەمانەی ئێستا منداڵانیان زۆر بچووک بوون، بۆیە زۆر گرنگییان پێدرا بۆ ئەوەی خۆیان لەسەر پێ بگرن، ئەگەر نا هیچ جیاوازییەک لە نێوان شەهیددا نییە و ئەوەی بۆ منداڵانی شەهیدانی شەڕی داعش دەکرێت، دەبێت بۆ ئەوانەی دیکەش بکرێت. 

 

 

هاووڵاتی: من دەتوانم شتێک بڵێم؟

مەسرور بارزانی: بەڵێ فەرموو

هاووڵاتی: من تەمەن 10 ڕۆژ بوو کاتێک باوکم شەهید بوو، من خۆم باوکم نەبینیوە و تاوانی باوکم نییە کە لە تەمەنێکی بچووکدا شەهید بووبێت و هیچ پلەیەکی نەبێت، خۆ ئەمە مامۆستایەک نییە کە ساڵانی خزمەتی  هەبێت، بە ڕای من ئەگەر شەهید بوو ئیتر تەواو دەبێت یەک ڕێز بن.

مەسرور بارزانی: پلە بۆ شەهید دانانرێت، بەڵام مافی ئێوەیە  وەک ماڵی شەهید داوا بکەن ژیانتان مسۆگەر بێت و ئەرکی حکومەتیشە کە ژیان بۆ ئێوە دابین بکات، زۆر سوپاس. 

 

"یەکێک لەو هۆکارانەی کە وەک پێویست خزمەتی ناوچەی شێلادزێ نەکراوە، بابەتی شەڕ و ئەمنی بووە"

هاووڵاتی: یونس ئەحمەد خەڵکی شێلادزێم، هەر وەک چۆن باستکرد هەموو کەس نابنە خاوەنی مووچە، ئایا ئەوانەی مووچەیان نییە کە خۆم یەکێکم لەوان، ماوەی چەندێکە لە هیچ شوێنێک دانەمەزراوم، ئایا هیچ کەرتێکی دیکە هەیە کە من بتوانم کاری تێدا بکەم؟ ناوچەکەمان هیچ شوێنێکی وای نییە کە بتوانین کاری تێدا بکەین، هەر وەکو ئاشکرایە لە کابینەی نۆیەمدا حکومەتی هەرێمی کوردستان، دەستی بە دروستکردنی ڕێگای گەلی دا تاوەکو سیدا، پرسیارەکەم ئەوەیە ئایا لە کابینەی داهاتووشدا بەردەوام دەبێت بۆ گوندەکانی دیکە؟

مەسرور بارزانی: زۆر سوپاس، من نەمگوتووە هەموو کەسێک نابێتە خاوەنی مووچە، من گوتومە هەموو کەسێک لە کەرتی گشتی دانامەزرێت ئەگەرنا مووچە چ لە کەرتی تایبەت بێت یان گشتی، خەڵک لە کەرتی تایبەتیش بێت کاری خۆی دەکات و مووچەی خۆی وەردەگرێت، ئەو شتەی ئێمە کردمان ئەم جارە چی بوو،  مافی هەر کەسێک لە کەرتی تایبەتیشدا کە کاردەکات پارێزراوە، مووچەکەشی پارێزراو بووە، خانەنشینیش بکرێت، پێش ئێستا زۆر کەس نەیدەویست لە کەرتی تایبەت کار بکات و دەیانویست لە کەرتی گشتی کاربکەن بۆئەوەی داهاتوویان مسۆگەر بکەن بەوەی کە خانەنشین دەکرێن و خزمەتیان بە فیڕۆ ناچێت، کەرتی تایبەت ئەمە نەبوو، ئێستا بە یاسا ئەمە ڕێکخراوە و ئەو کەسانەی لە کەرتی تایبەتیش کاردەکەن پێویستە مافیان پارێزراو بن، لە ناوچەی ئێوە کە خەڵکی شێلادزێن، ئێستا لێرە زۆرن، بەڵام جارێکی دیکە بۆ ئەوەی بیزانن یەکێک لەو هۆکارانەی کە وەک پێویست خزمەتی ئەو ناوچەیە نەکراوە، بابەتی شەڕ و ئەمنی بووە، ئێستا بەرە بەرە ئیشەڵڵا دۆخەکە باشتر دەبێت و دەستی خزمەتگوزاری زیاتر بۆ ئەو ناوچەیە دەچێت، هەروەها پڕۆژەشمان هەیە چۆن شتێک درووستبکرێت کە خەڵکێک بتوانێت خۆی ببەستێتەوە و پێی بژیت، چونکە مافی ئێوەی خەڵکە، من ناڵێم وەرن ماڵتان بگوازنەوە و بێن بۆ  شارە گەورەکانی وەک دهۆک و زاخۆ، یان هەولێر، نەخێر، بەڵام پێویستە ئەوە خزمەتگوزارییە  پێویستانە بۆ ئێوە بێن ئەو کارگە و کارخانانەی کە بەرهەمدار و بەسوودن، هەم بۆ خاوەن کار و هەم بۆ خەڵکی ناوچەکە لەوێ دایانبمەزرێنن، ئەمانە هەموویان لە بەرنامەی کاری ئێمەدان ئەگەر خودا دەرفەت بدات، ئیشەڵڵا دەیبینن و دەستی ئاوەدانی دەگاتە ناوچەکە و زۆریش باشتر دەبێت.

 

"یەکێک لە کارنامەکانی حکومەت ئەوەیە کە سوود لە ئەزموونی یابان وەربگیرێت و منداڵەکانمان فێری کلتووری ژینگەپارێزی بکرێن"

 

هاوەڵاتی:  پرسیاریی یەکەم: لە کابینەی دەیەمدا کارنامەی ئێوە بۆ ژینگەپارێزی چیدەبێت؟ 

پرسیاری دووەم: من وەک ئافرەتێکی کورد، وەک دەزانین ئافرەتی کورد زۆر بەهێزن و زۆر توانایان هەیە، لێرە بەهیچ شێوەیەک گرینگی بە خولی سەربازی نادرێت، ئەگەر گرینگیشی پێبدرێت تەمەنی وەرگرتن دیاری کراوە و تەمەن گەورەکان وەرناگیرێن، من لە ساڵی 2019-2020 خوێندنم تەواو کردووە و دوای چوار ساڵ هیچ خولێکی سەربازی نەکراوەتەوە و تەمەنم بەسەرچوو، تەنیا دوو ساڵ تەمەنم گەورەتر بوو وەرنەگیرام کە ئەمەش یەکێک بوو لە ئامانجەکانم، دەمەوێ ئەمەش لە بەرچاو وەربگیرێت. 

مەسرور بارزانی: مەبەستت خولی سەربازییە؟

هاووڵاتی: بەڵی.

مەسرور بارزانی: سەبارەت بە پرسیاری یەکەم، بۆ بابەتی ژینگەپارێزی زۆر شت کراوە و ئەوە نییە کە نەمان کردىێت، یەکێک  لەو شتانە کە کردوومانە دروستکردنی بەنداو  و پۆندە، چونکە ئاوی کوردستان دوو جۆرن یەک ئەو ئەوانەی ڕووباری بەردەوامن و ئەوانەی دیکەش ئەو ئاوانەن کە ئاوی باران و ئاوی وەرزین، ئەو کاتەی باران دەبارێت و  وەرزێک بەردەوام دەبن و دواتر دەوەستن، ئێمە هەوڵی جدیمان داوە ئەو ئاوانەش بهێڵینەوە بۆئەوەی ئاوی ژێر زەوی باشتر ببێت، پۆند و بەنداو دروستبکەین بۆ کشتوکاڵ هەم بۆ گەشتوگوزاریش بەکاربهێنرێن هەم بۆ کەشوهەواش کاریگەری دەبێت یەکێک لەو شتانە ئەوەبوو.

دووەم شت ئەو گازانەی کە دەفڕێت و لە نەوت دەردەچێت، لە هەموو عێراقدا تەنیا شوێنێکی کەم ئەم گازانە بکاتەوە بە کارەبا هەرێمی کوردستانە، بەڵام لە هەموو شوێنێک نەکراوە، چونکە لە شوێنێک دەستیپێکردووە، ئێمە لە کارنامە و بەرنامەماندایە لە ڕووی ئابووری ئەو گازەی کە وەرگیراوە پیس نەبێت، بۆیە بابەتی دروستکردنی کارخانەی خۆڵ و خاشاک بۆ سووتاندنی خۆڵ و خاشاک بۆئەوەی ژینگەی کوردستان پیس نەبێت، ئەمەش لەسەر پارێزگا و لە کارنامەماندایە کە بەرەو پێشەوەی ببەین، شێوازی بەکارهێنان و  سووتاندنی ئەم خاشاکانە و دوکەڵەکەی  جارێکی دیکە بگەڕێتەوە ناو ژینگە و ببێتە هۆی پیسبوونی، ئەمەش یەکێکە لەو بابەتانەی کە لە بەرنامەی حکومەتدا لە هەندێک شوێن جێبەجێکراون و بەردەوام دەبن.

یەکێک لەو شتانەی لەم دواییانە لەگەڵ هەندێک وڵاتی خاوەن ئەزموون داوام کردووە، لەسەر بنەمای خوێندنی سەرەتایی پێش ئەوەش کە ئەزموونی وڵاتانی وەک یابان وەربگیرێت و منداڵەکانمان نەک تەنیا فێری خوێندن بکرێن، بەڵکو فێری کلتووری پاکوخاوێنی و ژینگەپارێزیش بکرێن، ئەگەر خودا دەرفەت بدات ئەم ئەزموونانەش تێکەڵی سیستەمی خوێندن و پەروەردە دەکرێت و من لەو باوەڕەدام نەوەی داهاتوو باشتر دەبێت.

لە بارەی پرسیاری دووەمیش کە باست لە نەبوونی خولی سەربازی کرد، ئەو شتانەی تێپەڕیون ناتوانم هیچ  بکەم و لە دەست مندا نییە بۆئەوەی چاکی  بکەمەوە، بەڵام لەمە بەدواوە، مادەم حەزی خەڵکی لەسەرە ئەم خولانە بکرێنەوە، ئێمە ئەو داوایە دەگەیێنینە لایەنی پەیوەندیدار و ئەوانەی کە بەپرسن لەم کارانە و لە کارنامەکانیاندا ئەم داواکارییانە لەبەرچاو بگیرێت.

 

 

"دوای گەڕانەوەی بارزانی نەمر و سەرۆک بارزانی لە دەرەوەی وڵات، ئەویش دوای چەندین ساڵ، بۆمن خۆشترین ڕووداوی ژیان بوو"

هاووڵاتی: ئیدریس ئەحمەد عەلی، کوڕی شەهید ئەحمەد، بەخێرهاتنی بەڕێزتان دەکەم، سوپاس کە ئەم دەرفەتەتان ڕەخساندووە بۆ ئەوەی ئێمە لە نزیکەوە ببینین و گلەییەکانمان بە ئێوە بگەینین، پرسیاری یەکەم، پرسیارێکی تایبەتە، ئایا خۆشترین و ناخۆشترین یادگاری منداڵیت چیبووە؟ 

مەسرور بارزانی: ئەوانەی منداڵی؟ 

هاووڵاتی: بەڵێ، پرسیاری دووەم، ئێمە کێشەیەکمان هەیە لە دەشتی سلێڤانە لە ناوچەی پیشەسازی کاشێ چەندین پاڵاوگەی نایاسایی لەو ناوچەیە هەیە، جەنابی سەرۆکوەزیران، بەڕاستی ئەو ناوچەیان تێکداوە بۆنێکی زۆر ناخۆشی لەو ناوچەیە بڵاوکردۆتەوە  و ناتوانین لە حەوشەی ماڵەکانمان دابنیشین، ئەمە گلەییەکە کە هەمانە ئەگەر جەنابتان بتوانن بۆمانی چارەسەر بکەن، دووەمیان ماوەیەک پێش ئێستا کارگەی بەرهەمهێنانی ئاردتان لە دەشتی سلێڤانە کردەوە و زۆر خۆشحاڵبووین کە دەبێتە هاوکاری و پاڵپشتی  بۆ جووتیارەکانمان و دەبێتە هۆی وەرگرتنی دەغڵ و دانی جووتیارەکانمان، بەڵام بۆچوونی ئێمە ئەوەیە ئەمە لە ئاستی پێویستدا نیە و داواکارین کە سایلۆیەکمان بۆ بکرێتەوە لەو ناوچەیە و زۆر سوپاسی ئێوە دەکەین.

مەسرور بارزانی: لە کوێ؟ 

هاووڵاتی: لە دەشتی سلێڤانە.

مەسرور بارزانی: سەبارەت بە پرسیاری یەکەم، لە تەمەنی منداڵیدا وایە؟ چونکە تەمەنی منداڵی و گەنجی جیایە، وەلا دوای تێكچوونی  شۆڕشی ئەیلوول ئێمە ئاوارەبووین و ڕۆیشتین بەداخەوە، بەڵام بارودۆخ وای لێهات جەنابی بارزانی نەمر لەگەڵ باوکم جەنابی سەرۆک بارزانی لە ناو ئێمەدا نەماو  و چوونە دەرەوە، دوای یەکەم جار کە گەڕانەوە و ئەوانم بینی دوای چەندین ساڵ خۆشترین ڕووداو بوو کە باوکی خۆم ببینمەوە، ئەویش دوای چەندین ساڵ کە نەمبینیبوو ئەوە خۆشترین ڕوودا بوو بۆ من، بەڵام بەداخەوە زۆری نەکێشا  و ناخۆشترین ڕووداو وەفاتی بارزانی نەمر بوو، هەردوو ڕووداوەکە هەم خۆشترین و هەم ناخۆشترین ڕووداو بوون بۆ من کە لە تەمەنی منداڵیدا بینیبێتم.

دوای ئەوە ڕووداوی دیکەی زۆر هەبوون، خۆشی و ناخۆشی زۆرمان بینیوە، ئیشەڵڵا خودا لەمە بەدوا بەس خۆشی بدات، بابەتەکەی دیکە ئەوەی کاش، ئەوەی باست کرد، ئێمە پێش ئێستاش بریارماندا بۆ ئەوەی هەندێک پێوەری وەک فیلتەر دابنرێن، ئەگەر هەر کۆمپانیایەک ئەو داواکارییانەی حکومەت بۆ ژینگەپارێزی لەبەرچاو نەگرێت پێویستە ئەو کۆمپانیایانە دابخرێن، ئەگەر دانەخران، ئێمە بەدواداچوون دەکەین، ئەگەر بزانین هێشتا بەردەوامن لە پیسکردنی ئاو و هەوا، ئەوا بڕیاری دیکە دەدەین.

سەبارەت بە دروستکردنی سایلۆ لەسەر بنەمای بەرهەمی جووتیاران دەبێت، ئەگەر بزانین بەرهەمی جووتیاران زیاترە لەو قەبارەی کە لە سایلۆکان وەردەگیرێت، بەرنامە دەبێت کە سایلۆی دیکەش دابمەزرێن، ئەگەر نا دەبێت ئەم شتانە لەبەرچاو بگیرێت، چونکە دروستکردنی سایلۆکان جگە لە پاڵپشتی حکومەت پێویستی بە ئیمکانیاتیشە، لەبەر ئەوەی لەوانەیە ئەو ئیمکانیاتانە بۆ هەندێک شوێنی دیکە پێویستتربن هەتا ئەو ڕۆژەی کە پێویستبێت ئەم پڕۆژەیە بە جۆرێکی دیکە چارەسەربکرێت، لەبەرئەوە پێوسیتە ئەم بابەتە بۆ خەڵکی پسپۆر جێبهێڵین، ئایا پێویستە ئێمە سایلۆیەکی دیکە دابمەزرێنین؟ ئایا بەرهەمی ناوچەکە ئەوەندە هەیە کە سایلۆیەکی دیکە پێویست بێت؟ ئەمە پێویستە زیاتر خوێندنەوەی بۆ بکرێت.

 

"من چوار منداڵم هەیە، هەموویانم زۆر خۆشدەوێت و پەیوەندییەکی تایبەتم لەگەڵ هەموویان هەیە"

هاووڵاتی: سوپاس بۆ ئێوە

مەسرور بارزانی: سوپاس 

هاوولاتی: سەرەتا بەخێرهاتنی سەرۆک وەزیران دەکەم، من دوو پرسیارم هەیە، یەکەم پەیوەندی تۆ لەگەل منداڵەکانت چۆنە و پێشنیازت سەبارەت بە کوردستان بۆ ئەوان چییە؟ هەروەها پرسیاری دووەمم ئەوەیە نهێنی خۆڕاگری ئێوە وەک کارکردن و وەک کەسایەتی چییە؟ ئایا شتێکی ئیلاهییە یانیش پێشتریش کارت لەسەر کردووە؟ زۆر سوپاس.

مەسرور بارزانی: زۆرسوپاس، پەیوەندیم زۆرخۆشە لەگەل منداڵەکانم،  چوار منداڵم هەیە سێ کوڕ و کچێک، هەموویانم زۆر خۆشدەوێت، پەیوەندییەکی تایبەتم لەگەل هەر هەموویان هەیە، هەر چواریان شیرینن لەبەر دڵی من هەرچواریانم خۆشدەوێت، بابەتی خۆڕاگریی باوەڕییە، هەر مرۆڤێک ئەگەر باوەڕی بە کەسێک هەبێت و باوەڕی بە خودا هەبێت، خۆڕاگر دەبێت، من لەو باوەڕەدام ئەو ڕێگەیەی ئێمە لەسەرین و ئەو  ڕێبازەی  ئێمە لەسەری بەردەوامین، ئیمانی تەواوم پێیەتی و دەزانم کە ڕاستە، مادەم مرۆڤ لەسەر ڕاستییە خوداش پشتیوانە توانا و هێزمان پێدەدات کە بەردەوام بین، ئەوی دیکە پشتیوانی خەڵکی کوردستانە کە دەبینم خەڵکێکی خۆڕاگر و قوربانیدەر ئامادەن لەپێناو خاک و ڕێباز و وڵاتەکەیان و لە پێناو کەرامەتی خۆیان هەموو کات خۆیان بکەنە قوربانی، ئێمە لە ئەوان زیاتر نین و پێویستە ئێمەش وەک ئەو میلەتە ئامادە بین خۆمان بکەینە قوربانی بیرو باوەڕی خۆمان.  

 

"ئەگەر ئێمە بەردەوامبین لەگەڵ گەنج ڕادەوەستین بۆئەوەی وڵاتێک ئاوەدان بکەینەوە"

 
هاووڵاتی: زۆر سوپاس بۆ ئەم دەرفەتە: دلستان حەیدۆم، کچێکی ئێزدیم و خەڵکی کۆمەڵگەی شاریام، دەرچووی زانکۆم، بەڕێز سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کورستان، پرسیاری من ئەوەیە ئایا لە حکومەتی داهاتوودا چەند پڕۆژەتان دەبێت بەتایبەت بۆ گەنجان کە جێبەجێبکرێن؟ چونکە ئێمە گەنجێکی زۆری خاوەن توانامان هەیە لە کوردستان و نامانەوێت گەنجی ئەم وڵاتە سەردانی دەرەوە بکەن بۆ بەدەستهێنانی هەلی کار، ئێوە چ پڕۆژەتان بۆ گەنجان دەبێت؟

مەسرور بارزانی: ئەگەر خودا دەرفەت بدات و ئەگەر ماین ئەو کاتە باسی دەکەین، چونکە نامەوێت تەنیا بەڵێن و پەیمان بدەم بڵێم کە چیدەکەم، شت کراوە بۆ گەنجان و زیاتر دەکەین ئەو پرۆژانەی هاوکارین بۆ پیشاندانی بەهرە و تواناکانی گەنجان تاکو بتوانن ڕۆڵی خۆیان بگێڕن، لەهەر دەرفەتێکدا خۆیان بیانەوێت حکومەتیش پشتیوان و هاوکار بێت و هاوکاری گەنج بکات کە گەنج زیاتر بە وڵاتی خۆیان ببەستێتەوە، هەروەها بتوانن پاشەڕۆژێکی گەشتر و خۆشتر بۆ خۆیان دابین بکەن، ئەوە ئەرکی حکومەتە لە خزمەتی گەنجدا بێت، حکومەت ببێتە ئامرازێک کە گەنجانی ئەم وڵاتە بتوانن سوود لە پشتیوانی حکومەت وەربگرن و خۆیان پێبگەیێنن، لە هەمووشی گرنگتر باوەڕبەخۆبوون و خۆشەویستی و حەزی گەنجە کە لەم وڵاتە بمێنن و بۆ خۆیان کاربکەن و بەرەو ئایندە و داهاتوویەکی گەشتر هەنگاو بنێن، لەسەر حکومەت پێویستە هاوکار بێت گەنج هیوا و ئاواتەکانی خۆی بەجێبهێنێت.

ئەوەی من بتوانم پێتی بیڵێـم، دڵنیابن ئەگەر ئێمە بەردەوامبین لەگەڵ گەنج ڕادەوەستین بۆئەوەی وڵاتێک ئاوەدان بکەینەوە کە خەڵكی دیکە بێنە هەرێمی کوردستان نەک گەنجی ئێمە بچێتە وڵاتانی دیکە.

 

"بەداخەوە موچە بووە بە بیانوویەک بۆ ئەوەی زۆر کێشە و گرفتی تر لەبیر بکرێن"

هاووڵاتی: ئایا کابینەی داهاتووی حکومەتی هەرێمی کوردستان چ پڕۆژە و  پلانێکی بۆ چارەسەرکردنی ئەو کێشە و گرفتانەی کە لەگەڵ عێراق هەیەتی، دیارترینیان کێشەی مووچە؟

مەسرور بارزانی: هیوادارم ئەو کێشە و گرفتانە لە کابینەی داهاتوودا بەردەوام نەبن، لە کارنامەماندایە لەم ڕۆژانە بابەتی مووچە چارەسەر بکەین، بەرنامەی حکومەت لەسەر جێبەجێکردنی خاڵ  بە خاڵی دەستوور بێت، هەندێک لە دەسەڵاتدارانی ناو حکومەتی ئێستای بەغدا زیاتر بیروباوەڕیان لەسەر دەسەڵاتێکی مەرکەزییە، هەروەها نە باوەڕیان بە دەستوور هەیە نە بە فیدراڵیزم، هەمووان نا، چونکە هەندێک کەسی تێدایە کە باشن و بەویژدانن و باوەڕیان بە فیدراڵیزم و پێکەوەژیان و دابەشکردنی دەسەڵات هەیە لەسەر بنەمای دەستوور. ئەوەی لەسەر حکومەتە ئەوەیە مساومە لەسەر مافی خەڵکی کوردستان نەکات، هەروەها خەڵکی کوردستان دەبێت بڕیار بدات. زۆر سوپاس بۆ ئەو پرسیارە، چونکە ڕاستیت بوێ، خەڵک حکومەتی داهاتوو هەڵدەبژێرێت.

تۆ دەبێت حکومەتێک هەڵبژێریت کە ئامادە نەبێت لە ژێر فشار، بۆ بەرژەوەندی شەخسی و بەرژەوەندی حیزبیی، لە ترسان، یان لەبەر هەر هۆکارێکی تر خەڵکی کوردستان بکاتە قوربانی بەرژەوەندییەکانی خۆی. تۆ دەبێت حکومەتێک هەڵبژێریت کە ئامادەبێت لە پێناو بەرژەوەندی و کەرامەتی میللەتەکەی لە پێناو مافی میللەتەکەی خۆی بکاتە قوربانی، جا ئەمە دەوەستێتە سەر ئەوەی ئێوە چ حکومەتێک هەڵدەبژێرن.

 ئەگەر حکومەتێک بێت و بیەوێت خزمەتی خەڵکی کوردستان بکات، بێگومان داکۆکی لەسەر جێبەجێکردنی مافی دەستووری کوردستان دەکات، نەک تەنها موچە، بەڵکو هەموو بابەتەکانی دیکەش پێویستە چارەسەر بکرێن بەداخەوە موچە بووە بە بیانوویەک بۆ ئەوەی زۆر کێشەو گرفتی تر لەبیر بکرێن. 

کێشەی ئێمە خاکە، شنگالە، مەخموورە، کەرکووکە، خانەقینە، خۆ کێشەمان تەنها مووچە نییە، بەڵکو کێشەی ئێمە زۆر مافی دیکەیە، پێویستە هەموو ئەو مافانە بەدەستبهێنین. ئیشەڵڵا ئەوەی بتوانین بیکەین، درێغی ناکەین و لەسەر بەڵێنەکانی خۆمان بەردەوام دەبین. 

 

"زۆر وڵات حسابی زۆر زیاتر لە هەرێمێک بۆ کوردستان دەکەن، زۆر جار وەک وڵاتێکی سەربەخۆ هەڵسووکەوت لەگەڵ هەرێمی کوردستان دەکەن"

 

هاوڵاتی: پرسیاری من دوورە لە ڕووداوەکانی کوردستان، بە بۆچوونی جەنابتان ئەو ئاڵۆزییە مەترسیدارانەی لە ئێران و لوبنان و سوریا روودەدەن نابنە مەترسی لەسەر قەوارەی هەرێمی کوردستان، بە تایبەت لە ڕووی ئاسایشی نەتەوەییەوە؟ هەروەها لە ئێستادا پەیوەندییەکانی هەرێم بە گشتی لەگەڵ جیهان و بەتایبەتی لەگەڵ وڵاتە زلهێزەکان لە چ ئاستێکدایە

 

مەسرور بارزانی: ئەو گرژییانەی لە ناوچەکەدا ڕوودەدەن، بێگومان کاریگەری لەسەر هەموو وڵاتانی ناوچەکە دەبێت، بەڵام ئێمە پێمان خۆشبووە و کارمان لەسەر ئەوە کردووە تا ئەو شوێنەی بکرێت کوردستان تێکەڵی ئەو کێشانە نەبێت، کوردستان تێکەڵی شەڕی خەڵکی تر نەبێت، ئەو شەڕە شەڕی ئێمە نییە و ئێمە دەمانەوێت وڵاتێکی ئاراممان هەبێت و خەڵکەکەمان بە ئارامی بژیت، شەڕ بەسە. ئێمە هەموومان ماندوو بووین لە شەڕ، ئێمە نامانەوێت تێکەڵی ئەو شەڕانە ببین، هەروەها سەبارەت بەوەش هەوڵمان داوە بە دراوسێکانمان و وڵاتەکانی دەورووبەرمان بڵێین کوردستان جێگای مەترسی نییە بۆ سەر بەرژەوندی هیچ وڵاتێک، هەرشتێکیش بە ئێمە بکرێت بۆ زیادکردنی ئاشتی و سەقامگیری و تەبایی لەم ناوچەیەدا ئێمە ئامادەین بیکەین، ئێمە حەز ناکەین تێکەڵی ئەو شەڕە ببین و تێکەڵیش نابین.

 

پەیوەندی ئێمە لەگەڵ وڵاتە زلهێزەکان یان وڵاتانی دەرەوە لە ئاستێکی زۆر باشدایە، دیپلۆماسییەتی کوردستانی لە ئێستادا پەیوەندی هەرێمی کوردستان لەگەڵ وڵاتەکانی دەرەوە لە ئاستێکدایە زۆر وڵات حسابی زۆر زیاتر لە هەرێمێک بۆ کوردستان دەکەن، زۆر جار وەک وڵاتێکی سەربەخۆ هەڵسووکەوت لەگەڵ هەرێمی کوردستان دەکرێت و شێوازی هەڵسووکەوتی ئەوان وایە لەگەڵ هەرێم، لەبەر ئەوە ئێمە ڕازین.

 

"بۆ هەمەجۆرکردنی داهات، لەدەستپێکی کارەکانی حکومەت گرنگی زۆرمان بە کەرتی کشتوکاڵ و پیشەسازی و گەشتوگوزار دا"

هاوڵاتی: پرسیاری من ئەوەیە فۆکەسی ئێوە لە بری نەوت لەسەر چییە بۆ داهاتی هەرێم و بۆ کارکردنی گەنجان؟ گەنج زیاتر لە چ بوارێکدا خۆی شارەزا بکات، چونگە ئەگەر سەیری بکەین ئێستا گەنجەکانمان لە زانکۆ ئەهلییەکاندا دەخوێنن تاوەکو لە کەرتی نەوت شارەزا بن، زۆر سوپاس.

 

مەسرور بارزانی: تەواوە دەست خۆش، بۆئەوەی داهاتی هەرێمی کوردستان هەمەجۆر بکەین، ئێمە لە دەستپێکی کاری حکومەت باسی ئەوەمان کرد کە پێویستە وەبەرهێنان لە کەرتی کشتوکاڵی و پیشەسازی و گوشتووگوزاردا بکەین، هاوکات پەروەردە و تەندروستی، خوێندن و تەندروستی، هەردووکی بەرەوپێش ببەین ئەمانە هەموو دەبنە هۆکار بۆ ئەوەی ئێمە زیاتر بەرەوپێش بچین و سەرچاوەی داهات بۆ خەڵکی کوردستان زیاتر بکەین و هەموو بارگرانییەکە نەخەینە سەر نەوت و گاز، چونکە ئەوە سامانێکە ڕۆژێک نامێنێت، ڕەنگە چەند ساڵێکی دیکە بەردەوام بێت و دوای ئەوە نەمێنێت، بەڵام خودا زەوییەکی زۆری پڕ خێری بە ئێمە داوە، کشتوکاڵ بۆ هەرێمی کوردستان زۆر گرنگە، کشتوکاڵ دەبێتە هۆی ئەوەی ئێمە بتوانین زۆر سێکتەری دیکە لە هەرێمی کوردستان بەرەوپێش ببەین، لەبەر ئەوە ئێمە گرنگییەکی زۆرمان بە کشتوکاڵ داوە و ئێستا کشتوکاڵ لە هەرێمی کوردستاندا بەرەو ئاستێکی باشتر و پێشکەوتووتر ڕۆیشتووە، ئێستا زۆر لە جووتیارەکانمان ئەوانەی وازیان لە زەوییەکانی خۆیان هێنابوو بەرهەمەکانییان بووەتە بەرەکەت، جگە لەوەش جوتیارەکان بە ڕێژەیەکی زیاتر گەڕاونەتەوە سەر زەوییەکانییان. نموونە زۆرن لە زیادکردنی بەرهەمی کشتوکاڵ لە کوردستان.

هۆکارێکی دیکە کە ئەو کەرتە بەرەو پێش چووە، کردنەوەی بازاڕە نێودەڵەتییەکانە بۆ بەرهەمە ناوخۆییەکانی هەرێمی کوردستان، هەروەها ئەو بازاڕە زیاتریش دەبن و بەرفراوانتریش دەبن. جگە لەوە ئێمە سوود لە ئەزموونی زۆر وڵاتی دیکەی پێشکەوتووش وەردەگرین کە پیشەسازییان زۆر پێشکەوتووە و داوایان لێدەکەین بێن و هاوکارمان بن و لێرە بەشێک لە  پیشەسازییەکانیان بێنن لێرە لەگەڵ ئێمە پەرەی پێبدەن و کار بکەین بەیەکەوە، گرنگ ئەوەیە کەرتی پیشەسازیش بەرەوپێش ببەین. 

 

سەبارەت بە کەرتی گەشتوگوزار بەرنامەی زۆرمان هەیەو  زۆرێک لەو بەرنامانەش لە هەموو پارێزگاکان لە سەرتاسەری کوردستان بەبێ جیاوازی خراونەتە جێبەجێ کردن، ڕێژەی هاتنی گەشتیار زیادی کردووە، بەڵام لەگەڵ ئەوەش دا ئێمە زیاتر دەچینە ناو وردەکارییەکان تا بزانین دەمانەوێت چ جۆرە گەشتیارێک سەردانی کوردستان دەکات، هەروەها چ جۆرە گەشتیارێکمان دەوێت و چۆن کەرتی گەشتیاری لە هەرێمی کوردستان بەرەو پێش ببەین، هەر ناوچە و دەڤەرێکی کوردستان جوانی و تایبەتمەندی خۆی هەیە و گرنگی بەوانە دەدەین، باوەڕ بکە بۆ ئەوەی وڵاتی ئێمە پێش بکەوێت، ئێمە نابێت تەنها بڵێین پشت بە نەوت و گاز دەبەستین یان پشت بە کشتوکاڵ دەبەستین، پێویستە سوود لە هەموو ئەوانە وەربگرین و گرنگییان پێ بدەین.

هونەر دەکرێت پشتی پێ ببەستین بەرهەمە هونەرییەکانمان ببێتە سەرچاوەی داهات بۆ بەشێک لە هاوڵاتییەکانی کوردستان. مەسەلەی AI ئارتیفیشیەڵ ئینتێڵیجنتس یان پێشخستنی تەکنەلۆجیا و بابەتی ئەلیکتۆرنی و کۆمپیوتەر و پڕۆگرامەکان دیسان ئەمانەش یەکێکن لەو دەرفەتانەی زۆر گرنگن بۆ پێشخستنی هەر وڵاتێک، ئەو وڵاتانەی داهات و سەرچاوەی سروشتییان زۆر نییە، گرنگییەکی زۆر بە مێشکی مرۆڤەکان دەدەن، ئێمە کارێکی زۆر باشمان لەو بوارەشدا کردووە.

ئێمە پێش چەند ساڵێک ”KII"ـمان ڕاگەیاند بۆ داهێنان بۆ ئەوەی گەنجەکانمان خەڵکە شارەزاکانمان سوود لەو توانایانە وەربگرن کە لەبەردەستی حکومەت دایە و تەرخانکراوە بۆ هاوکاری گەنجان بۆ داهێنان و پێشخستنی هزر و بیر و مێشکی خەڵکەکەمان، هەموو ئەم بوارانە هەن ئیشەڵڵا خوای گەورە دەرفەت بدات زۆر هەل و دەرفەتی دیکەش دێنە پێشمان.

 

هاوڵاتی: بەخێرهاتنت دەکەین سوپاست دەکەین بۆ ئەو دەرفەتەی بە ئێمەت بەخشی زۆر سوپاس .. گەورەم من لە کارگەی پیشەسازی پشت دهۆکم پارچە زەوییەکیان بۆ ئێمە تەرخان کردووە تا ئاوەدانی بکەینەوە، ئێمە خۆمان زەوییەکەمان ئاوەدان کردووەتەوە و باشین سوپاس بۆ خودا هەندێک گرێبەستییان بۆ ئێمە دروستکردووە ئەو خاڵانەی لەناو گرێبەستەکەدان، هیچ خاڵێکیان لە بەرژەوەندی ئێمەدا نەبووە، تەنها یەک خاڵ سوودی هەبوو بۆمان وەک قەرەبوو،  تەقریبەن دوو ساڵە هەوڵ دەدەن ئەو خاڵەش لاببەن ..

 

مەسرور بارزانی: کێ هەوڵ دەدات؟ 

هاوڵاتی: ئەو خاڵە هی قەرەبووکردنەوەیە.

مەسرور بارزانی: کێ هەوڵ دەدات؟ 

هاوڵاتی: شارەوانی.

مەسرور بارزانی: شارەوانی؟

 
هاوڵاتی: بەڵێ ئەو خاڵە بەرژەوەندی ئێمەی تێدایە و دەیانەوێت و هەوڵ دەدەن ئەویش لاببەن، ئێمە کاسبکارین و بە هەموو جۆرێک هەوڵمان دا ئەو خاڵە نەسڕنەوە لە گرێبەستەکەدا، بەڵام هەر دەیانەوێت بیسڕنەوە کاتێک کە مۆڵەتیشییان بۆ دەرکردین، هەندێک خاڵی تێدایە بۆ ئاوەدانکردنەوە و ڕسومات و ئەمانە هەمووی تێدایە یەک لەو رسوماتانە هی شەقامە و ئێمە ئەو رسوماتەشمان داوە، ئەوە بۆ دووساڵ دەچێت دەمانەوێت ئەو شەقامەمان بۆ تەواو بکەن یانی ئێمە کاسبکارین لەناو ئەو بارودۆخە ناخۆشەداین. 

 

مەسرور بارزانی: دەتوانن داواکارییەکەتان بۆ من بنووسن و دواتر بمدەنێ.

 

هاوڵاتی: ئێمە سوپاسی جەنابت دەکەین.

 

"هەموو کەس مافی ئەوەی هەیە ژیانێکی باش و شایستەی هەبێت"

 

هاوڵاتی: من دوو گلەییم هەیە، یەکەم ئێمە دەمانەوێت گەندەڵی و واستە لە بواری دامەزراندن و خانەنشین کردندا بنبڕ بکرێت، هەروەها زیاتر گرنگی بەو زەوییانە بدرێت کە زێدەڕەوییان تێدایە و گرنگی بە ڕێگاوبانەکانییان بدرێت و ئەو خەڵکانەی کە دانیشتووی ئەو زەویانەن بە زووترین کات کێشەکانییان چارەسەر بکرێت، من کە خۆم یەکێکم لەو کەسانە و ژیانمان زۆر نالەبارە، داواتان لێدەکەین چارەسەرێکی خێرامان بۆ بدۆزنەوە و زۆر سوپاستان دەکەم.

 

مەسرور بارزانی: با لە پرسیارەکەی تۆ تێبگەم زێدەڕەوی بەردەوام بێت یاخود ڕابگیرێت؟

 

هاوڵاتی: نانا زێدەڕەوییەکان ڕابگیرێن و چارەسەرێک بۆ ژیانی ئەو کەسانەی لەو جێگایانەن بدۆزنەوە بە گشتی لە ژیان و خانوو و ڕێگاوبان مەبەستی من ئەوەیە.

 

سەرۆکوەزیران: نا ئینشاڵا ئەگەر ئێوە بزانن لە جێگایەک بە واستەکاری و گەندەڵی خەڵک دادەمەزرێت و جیاوازی دەکرێت دواتر بۆم بنووسن و بیدەنە من. 
بابەتی زێدەڕۆییش، ئێمە حەز ناکەین کەس زێدەڕەوی بکات، هەموو کەس مافی ئەوەی هەیە ژیانی باشی هەبێت کە شایستەی بێت، بەڵام با زێدەڕەوی نەکەن و ببێتە هۆی بەریەککەوتن لەگەڵ حکومەت، بڕوا بکەن ئێمە دەمانەوێت هیچ کەسێک لەم وڵاتە نەمێنێت کە باشترین ژیانی نەبێت. 
زۆر سوپاس دەستی هەمووتان خۆش بێت.